ΜΑΣΤΙΧΑ ΧΙΟΥ ,ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ

H Μαστίχα Χίου είναι η φυσική ρητίνη που βγαίνει από τον κορμό & τα κλαδιά του σχίνου (Pistacia Lentiscus var. Chia).  Η έκκριση αυτή προκαλείται με χάραγμα του σχίνου από αιχμηρό εργαλείο. Η Μαστίχα εμφανίζεται σαν δάκρυ στα χαραγμένα σημεία και ρέει κατά σταγόνες στο χώμα. Κατά την έκκρισή της έχει τη μορφή κολλώδους και διαυγούς υγρού για να στερεοποιηθεί σε ακανόνιστα σχήματα μετά την πάροδο 15-20 ημερών. Η μορφή της, αφού στερεοποιηθεί, είναι κρυσταλλική και η αρχική της γεύση είναι μάλλον πικρή, για να φύγει σύντομα, αφήνοντας ένα ιδιαίτερο άρωμα που της προσδίδει μοναδικότητα.

 Ο βαθμός σκληρότητας της Μαστίχας εξαρτάται από την θερμοκρασία της ατμόσφαιρας, τον χρόνο έκθεσής της στην φύση, καθώς και το μέγεθος που έχει το δάκρυ. Όταν η ροή της Μαστίχας είναι συνεχής, το δάκρυ είναι μεγάλο και σχετικά μαλακό, ενώ η μη συνεχής ροή, αποδίδει μικρό δάκρυ, αλλά μεγαλύτερης σκληρότητας.

 Η Μαστίχα Χίου από το 1997, έχει χαρακτηρισθεί ως Προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.), βάσει του υπ’ αριθμ. 123/1997 Κανονισμού (L0224/24-1- 97) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει  καταχωρηθεί  στον σχετικό Κοινοτικό Κατάλογο των Προϊόντων Π.Ο.Π.* 


*Ως Π.Ο.Π χαρακτηρίζεται το προϊόν, του οποίου τα χαρακτηριστικά οφείλονται κυρίως ή αποκλειστικά στο γεωγραφικό περιβάλλον,  ενώ η παραγωγή, η μεταποίηση και η επεξεργασία του λαμβάνουν χώρα σε οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή.

Σύμφωνα με τον παραπάνω κανονισμό η Μαστίχα Χίου προστατεύεται από την πώληση οιασδήποτε ανταγωνιστικής απομίμησης που θα υπεξαιρούσε τη φήμη της Ονομασίας Προέλευσης.

ΟΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΙΣ ΜΑΣΤΙΧΑΣ....

Η  Μαστίχα της Χίου αναγνωρίστηκε από τα αρχαία χρόνια, τόσο για το ιδιαίτερο άρωμα της, όσο και για τις θεραπευτικές της ιδιότητες. Έχει καταγραφεί ως η πρώτη φυσική τσίκλα του αρχαίου κόσμου, που χρησιμοποιούνταν για τον καθαρισμό των δοντιών και τη φρεσκάδα της αναπνοής. Την χρησιμοποιούσαν ακόμη στην κοσμετολογία, για καθαρισμό του προσώπου και του σώματος. Συμμετείχε ως δραστικό συστατικό σε μια σειρά από φαρμακευτικές συνταγές και ιατροσόφια, που έχουν κατά καιρούς καταγραφεί στις διεθνείς φαρμακοποιίες. Έχει επίσης καταγραφεί στη διάρκεια των αιώνων, λόγω των ευεργετικών ιδιοτήτων της στην υγεία του ανθρώπου και τη συμβολή στην ανακούφιση από διάφορες ασθένειες.

 Στη σύγχρονη εποχή, η επιστημονική κοινότητα, έστω και με καθυστέρηση, αλλά με ορθές και επιστημονικά αποδεκτές μεθόδους, έρχεται να επιβεβαιώσει και να τεκμηριώσει τις ευεργετικές δράσεις της Μαστίχας Χίου. 

Αντιοξειδωτική δράση: οι πολυφαινόλες και μερικά από τα τερπένια είναι ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες και προστατεύουν τον οργανισμό από τις οξειδώσεις.

Δράση κατά της αθηροσκλήρωσης και των καρδιαγγειακών νοσημάτων: στις μέρες μας, είναι έντονο το επιστημονικό ενδιαφέρον για τα φυσικά αντιοξειδωτικά, ως παράγοντες προστασίας από την αθηροσκλήρωση,. Πρόκειται για ουσίες οι οποίες λόγω της σύνθεσης τους παρέχουν προστασία ενάντια στο σχηματισμό αθηρωματικών πλακών αποτρέποντας τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης και καρδιακών παθήσεων. Η παρουσία φαινολικών μορίων, τερπενικών ενώσεων, καθώς και φυτοστερολών στη μαστίχα της Χίου, είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς τα συστατικά αυτά δρουν ενάντια στην οξείδωση της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (LDL) και αυτό αποτελεί σημαντική ένδειξη για την αντιοξειδωτική δράση της. Σημαντική είναι η επίδρασή της στη λειτουργία του ήπατος με την ενεργοποίηση της αποτοξινωτικής του δραστηριότητας. Απορροφάται έτσι η χοληστερόλη, της οποίας η τιμή στο αίμα μειώνεται, με συνέπεια την ελάττωση των καρδιακών παθήσεων.

Αντιφλεγμονώδης δράση: στο ελεανολικό οξύ της μαστίχας αποδίδεται η ισχυρή αντιφλεγμονώδης δράση της. Η μαστίχα δρα επουλωτικά λύοντας τις φλεγμονές συγκεκριμένων οργάνων, αρχίζοντας από περιοδοντίτιδες, οισοφαγίτιδες, γαστρίτιδες, δωδεκαδακτυλικό έλκος μέχρι τις κολίτιδες και τις αιμορροϊδες.

Δράση κατά της δυσπεψίας: εφαρμόστηκε μελέτη όπου εξετάστηκε η επίδραση της μαστίχας σε ασθενείς με δυσπεπτικά ενοχλήματα. 54 ασθενείς έλαβαν 1 γραμμάριο μαστίχας επί τρεις εβδομάδες, ενώ ο ίδιος αριθμός ασθενών έλαβε εικονικό φάρμακο. Τα αποτελέσματα και σ' αυτή την περίπτωση ήταν θεαματικά, το 75% των ασθενών που έλαβαν μαστίχα είχαν σημαντική ύφεση των συμπτωμάτων, ενώ μόνο 41% των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο είχαν ύφεση των συμπτωμάτων.

Δράση κατά της τερηδόνας: η μαστίχα της Χίου συνδυάζει στη σύνθεσή της διάφορους παράγοντες που βοηθούν στην πρόληψη της τερηδόνας. Η μάσησή της διεγείρει μηχανικά τη ροή του σάλιου. Η διέγερση της σιαλικής λειτουργίας επιτυγχάνεται επίσης με τα γευστικά ερεθίσματα που προκαλεί χάρη στην αρωματική φυσική ρητίνη που περιέχει και στις πρόσθετες γλυκαντικές ουσίες. Η φυσική μαστίχα δεν περιέχει ουσίες που οδηγούν σε παραγωγή οξέων από την οδοντική πλάκα. Τα υποκατάστατα σακχαρόζης που χρησιμοποιούνται, η σορβιτόλη, η μανιτόλη και η ξυλιτόλη, είναι «φιλικές για τα δόντια» γλυκαντικές ουσίες και έχουν χρησιμοποιηθεί με επιτυχία και σε μελέτες πρόληψης της τερηδόνας.

Αντικαρκινική δράση: το μαστιχέλαιο παρεμποδίζει τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, την επιβίωση των καρκινικών κυττάρων και αναστέλλει τη διαδικασία της αγγειογένεσης, σ’ αυτά τα αποτελέσματα κατέληξαν επιστήμονες. Το μαστιχέλαιο προκαλεί ελάττωση της έκκρισης του "VascularEndothelialGrowthFactor, ενός πολύ σημαντικού προ-αγγειογενετικού παράγοντα, από τα καρκινικά κύτταρα, παρεμποδίζει τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό των κυττάρων του αγγειακού ενδοθηλίου και αναστέλλει τη δημιουργία νέων αγγείων τόσο invitro όσο και invivo. Τα αποτελέσματα των επιστημόνων υποστηρίζουν τη χρησιμότητα του μαστιχελαίου στην πρόληψη του καρκίνου, σαν ένα φυσικό διατροφικό πρόσθετο με ικανότητα να αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό και την επιβίωση των καρκινικών κυττάρων και να παρεμποδίζει την αγγειογένεση.

Αντιμικροβιακή δράση: σημαντική ερευνητική δραστηριότητα έχει πραγματοποιηθεί γύρω από την αντιμικροβιακή δράση του αιθέριου ελαίου της μαστίχας. Στις μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί, διερευνάται ο περιορισμός του ρυθμού αύξησης αλλά και η θανάτωση μικροβίων, βακτηρίων και παθογόνων μικροοργανισμών, όταν στα υποστρώματα ανάπτυξης έχει προστεθεί μαστιχέλαιο. Τα συμπεράσματα των μελετών, επιβεβαιώνουν τη σημαντική αντιμικροβιακή και αντιμυκητιακή δράση του μαστιχελαίου, γεγονός που ενθαρρύνει την αξιοποίηση του ως συστατικό φαρμακευτικών και άλλων σκευασμάτων προστασίας και περιποίησης.

Επουλωτική δράση: τα αποτελέσματα σχετικών δημοσιεύσεων αποκαλύπτουν ότι η μαστίχα Χίου παρουσιάζει άριστες επουλωτικές και συγκολλητικές ιδιότητες, ενώ παράλληλα δεν προκαλεί ανεπιθύμητες παρενέργειες στο δέρμα, όπως άλλα κοινά επουλωτικά.Η μοναδική αυτή φυσική ρητίνη χρησιμοποιείται ήδη πολύ συχνά ως συστατικό σε επιδέσμους, έμπλαστρα, επιθέματα και σε άλλα επουλωτικά μέσα, που εφαρμόζονται για την προστασία και επούλωση τραυμάτων ή μετεγχειρητικών τομών.

 

Αναμφισβήτητα η μοναδικότητα της μαστίχας Χίου οφείλεται στις εξαιρετικές θεραπευτικές ιδιότητες της, στην παγκόσμια αποκλειστικότητα του γενέθλιου τόπου που αφορά στην παραγωγή της και στο σπάνιο άρωμα της. Όμως η μοναδικότητα αυτή ενισχύεται από την πολύ-χρηστικότητα της και το γεγονός ότι αγαπήθηκε και ενσωματώθηκε στην κουλτούρα διαφορετικών λαών και πολιτισμών ιδιαίτερα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η Μαστίχα Χίου έχει εκτεταμένες εφαρμογές και χρήσεις αποτελώντας πηγή έμπνευσης στον κλάδο των τροφίμων και ποτών, στην φαρμακευτική και  χημική βιομηχανία και στην παραγωγή καλλυντικών και αρωμάτων.